No dobrze. Wyobrażam sobie, że masz mnóstwo swoich problemów. Wkurza Cię szef, masz kredyt we frankach, a Twój pies wyraźnie potrzebuje konsultacji behawiorysty. Lub prowadzisz bezstresowe życie, miło spędzasz czas ze znajomymi nad Wisłą i największym problemem jest utrzymująca się zgaga po finałowym odcinku Gry o tron. A może temat zmian klimatycznych pozostaje daleko poza obszarem Twoich zainteresowań z zupełnie innego powodu. I masz do tego prawo. Jednak na wypadek gdyby gdzieś głęboko tliła się w Tobie ciekawość tego, o co w ogóle w tym całym gadaniu o ocieplaniu klimatu chodzi, to mam dla Ciebie subiektywną listę filmów. Jeśli nie uczynią z Ciebie wojującego ekoaktywisty, to na pewno otworzą oczy na temat, którym żyje coraz więcej osób.
1. Okja, 2017
Przede wszystkim to film fabularny i nie o zmianach klimatycznych. Więc dlaczego jest na tej liści? Bo to wyborne kino i dobry uwrażliwiacz, który ma potencjał wybić ze strefy komfortu zjadaczy mięsa z supermarketu . Okja to film o miłości dziewczynki do superświni osadzony w świecie, gdzie zysk korporacji jest najważniejszy (czyli jakby naszym). Bawi, wzrusza, smuci i zmusza do myślenia. W jednej z głównych ról fantastyczna Tilda Swinton. Po obejrzeniu do śledzonych w social mediach hashtagów dodaj #vegan i czekaj na przemianę w seryjnego zżeracza kotletów sojowych. Zanim zaczniesz na poważnie interesować się tematem zmian klimatycznych, zmianą diety dorzucisz swoją cegiełkę do walki z nimi.
2. Czy czeka nas koniec? (Before the flood), 2016
Nie licząc Okji (film fabularny), “Czy czeka nas koniec?” to mój numer jeden na liście, nie tylko dzięki występującym w nim Leonardo Di Caprio ;). Aktor przemierza świat szukając odpowiedzi na pytania o zmiany klimatyczne. Podczas jego rozmów z ekspertami, politykami, a nawet papieżem Franciszkiem, dowiadujemy się o zawiłościach tematu. Dlaczego akurat Di Caprio? Aktor od lat jest zaangażowany w ochronę środowiska, jest też Posłańcem Pokoju ONZ. Co prawda niektóre kwestie w filmie traktuje skrótowo (np. wymierające rafy koralowe), tylko je zarysowując, ale też dzięki wielu poruszanym wątkom pokazuje złożoność problemu. Uważam, że to świetny, otwierający oczy materiał, który skutecznie zachęca do dalszego zgłębiania tematu. Film dla Ciebie, jeśli potrzebujesz przekrojowego materiału, jesteś na początki swojej przygody ze zmianami klimatycznymi lub potrzebujesz uporządkowania informacji.
3. Ścigając koralowce (Chasing coral), 2017
To film nie tylko o zmianach klimatycznych. To dokument pokazujący niezwykłość naszej planety i nasz ekosystem jako całość. Dowiesz się z niego jaką rolę odgrywa dla życia na Ziemi ocean i dlaczego jego kondycja jest ważna dla każdego człowieka, również tego mieszkającego z dala od jego wybrzeży. Tym, którzy zapomnieli, że są częścią natury i tylko jednym z wielu gatunków na Ziemi, subtelnie o tym przypomina. Do obejrzenia z dziećmi. Chociaż trzeba liczyć się z tym, że przedstawiamy smutną historię wymierających, przepięknych podwodnych “miast”. Dla mnie wzruszający i przygnębiający. Co wrażliwsi mogą uronić łzę.
4. Ścigając arktyczny lód (Chasing ice), 2012
Przepiękne zdjęcia. Zapierające dech w piersi. James Balog, fotograf National Geographic, dokumentuje topnienie lodowców spowodowane globalnym ociepleniem. Szczególnie polecam tym, którzy interesują się fotografią, nie tylko zmianami klimatycznymi. O przemijaniu, o zaciętej próbie, mimo problemów ze zdrowiem, zdobycia materiałów zdjęciowych, które trafią do serc i rozumu ludzkości, tak, aby uratować to, co zostało z niknących w oczach lodowców i naszą cywilizację. O smutku, o odpowiedzialności wobec przyszłych pokoleń, ale też o nadziei.
5. Odcinek The World’s Water Crisis serialu explained, 2018
Szanujesz wodę? Jeśli nie bardzo wiesz o czym mówię, obejrzyj te 18 minut. Zmiany klimatyczne wyraźnie przyczyniają się do kurczenia się zasobów najcenniejszego i o ograniczonych zasobach płynu na świecie, wody. Odcinek przedstawia problem dostępu do wody w ujęciu globalnym, nie wspomina o Polsce, ale nas ten problem też dotyczy. Pamiętasz odcięcie wody w Skierniewicach (czytaj więcej)? Problem zmian klimatycznych dotyka nas już tu i dziś. Jest szansa, że po obejrzeniu tego filmu wizja wanny obstawionej świeczkami i aromatycznej kąpieli w wannie pełnej wody, przestanie Cię relaksować.
6. Cowspiracy: tajemnica równowagi ekologicznej środowiska (Cowspiracy: The Sustainability Secret), 2014
No cóż. Mnie ten film zasmucił najbardziej z całej listy, chociaż “pocieszająco” komentuje go pracujący dla atakowanego w filmie Greenpeace’u Marek Józefiak. Kolejny film, który uprzytomni władzę korporacji. Pokazuje, jak kasa rządzi światem i zasugeruje, że nawet tymi, którym ufnie przekazujemy pieniądze na rzecz ochrony środowiska. Ogląda się go jak kryminał, są momenty śmieszne, ale więcej strasznych. Jest trup i nie tylko zwierzęcia, ale i zakonnicy. Trupów właściwie jest więcej. Tych w szafie też. Dowiecie się z niego, że przemysł mięsny, to gówniany biznes. Dosłownie i w przenośni. Obejrzałam ten film ponownie przed chwilą, żeby wiedzieć co tu Wam o nim napisać i czuję się tak bezsilna, że zostawię Was już tylko z tymi informacjami, a sama idę na kawę, czarną, bez mleka.
7. Niewygodna Prawda (An Inconvenient Truth), 2006
Mimo ostatniej pozycji na mojej liście, to pierwszy naprawdę głośny film o globalnym ociepleniu. Ponad 10 lat temu mówił o tym, jak zmiany klimatyczne wpływają na nasze życie i jak będą w niedalekiej przyszłości. Przez jego przeciwników obśmiany. Z perspektywy czasu niezwykle trafny. Występuje w nim Al Gore, laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Filmowi zarzucano błędy merytoryczne, które weryfikuje w tym wpisie portal naukaoklimacie.pl. Jednak to film skuteczny, wg badania firmy Nielsen, 66% tych, którzy go obejrzeli, zmieniło opinię nt globalnego ocieplenia. W 2017 nakręcono Niewygodną Prawdę 2 (An Inconvenient Sequel: Truth to Power).
Filmy znaleźć jest łatwo. A jeśli masz Netflix, super łatwo.
Ps. Każdy z tych filmów obarczony jest, zapewne mimo starań o obiektywizm, perspektywą autora. Dlatego zachęcam do doczytywania i patrzenia na problem z wielu stron.