Wprowadzenie Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) ma na celu zwiększenie przejrzystości i odpowiedzialności firm w zakresie danych niefinansowych. Nowe przepisy wymagają, aby duże przedsiębiorstwa i spółki notowane (z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw) ujawniały informacje dotyczące ryzyka i możliwości wynikających z kwestii społecznych i środowiskowych, a także wpływu swojej działalności na ludzi i środowisko. Wprowadzenie tych zasad ma na celu umożliwienie inwestorom, organizacjom społeczeństwa obywatelskiego, konsumentom i innym interesariuszom oceny zrównoważonego rozwoju firm. Te organizacje, które mimo obowiązku, nie zgłoszą danych niefinansowych muszą liczyć się z konsekwencjami.
Nowe przepisy dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju: CSRD
Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) weszła w życie 5 stycznia 2023 roku. Nowa dyrektywa wprowadza rozszerzone przepisy dotyczące informacji społecznych i środowiskowych, które przedsiębiorstwa muszą zgłaszać. Zdecydowanie większa liczba przedsiębiorstw będzie teraz zobowiązane do raportowania zrównoważonego rozwoju – łącznie około 50 000 firm w UE.
Nowe przepisy zapewnią inwestorom i innym interesariuszom dostęp do informacji niezbędnych do oceny ryzyka inwestycyjnego wynikającego z zmian klimatycznych i innych zagadnień związanych z zrównoważonym rozwojem. Będą one również tworzyć kulturę przejrzystości dotyczącą wpływu firm na ludzi i środowisko.
Pierwsze firmy będą musiały stosować nowe przepisy po raz pierwszy w roku finansowym 2024, w przypadku raportów opublikowanych w 2025 roku.
Przedsiębiorstwa podlegające CSRD będą musiały raportować zgodnie z Europejskimi Standardami Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Projekty standardów są opracowywane przez EFRAG (Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej), niezależny organ skupiający różne grupy interesariuszy. Standardy będą dostosowane do polityki UE, jednocześnie opierając się i przyczyniając się do międzynarodowych inicjatyw standaryzacyjnych.
CSRD wprowadza również obowiązek przeprowadzania audytu informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju, które przedsiębiorstwa zgłaszają.
Konsekwencje dla firm, które nie spełnią wymogów raportowania zgodnie z CSRD
Przedsiębiorstwa, które nie zgłoszą danych niefinansowych zgodnie z CSRD, będą narażone na różne konsekwencje. Oto kilka z nich:
Kary finansowe i sankcje prawne
Firmy, które nie spełnią obowiązku zgłaszania danych niefinansowych zgodnie z CSRD, będą podlegać karom finansowym. Każdy kraj ustali własny poziom kar. Wysokość kar może być uzależniona od wielu czynników, takich jak wielkość przedsiębiorstwa, powtarzające się naruszenia lub stopień nieprawidłowości w raportowaniu.
O jakich dokładnie sankcjach mówimy w Polsce, o tym powinniśmy się dowiedzieć na przestrzeni 18 miesięcy od wejścia w życie dyrektywy CSRD, tyle bowiem mamy czasu na zaimplementowanie jej do polskiego prawa. Informacje o zrównoważonym rozwoju zgodnie z wymogami CSRD stanowić będą część sprawozdania z działalności. Co oznacza, że dane niefinansowe będą traktowane na równi z finansowymi. Na dziś, zgodnie z polską ustawą o rachunkowości, niesporządzenie sprawozdania z działalności lub zawarcie w tych sprawozdaniach nierzetelnych danych podlega karze grzywny lub pozbawienia wolności do lat dwóch albo obu tym karom łącznie. Zgodnie z informacją uzyskaną od Ministerstwa Finansów, zapisy ustawy o rachunkowości będą ew. podlegać uzupełnieniu na etapie prac nad wdrożeniem dyrektywy CSRD, tak aby nie budziło wątpliwości, że uchybienia w zakresie raportowania lub weryfikacji informacji na temat zrównoważonego rozwoju też podlegają karom.
Utrata zaufania i reputacji
Niezgłaszanie danych niefinansowych zgodnie z CSRD może prowadzić do utraty zaufania ze strony inwestorów, klientów, pracowników i innych interesariuszy. Firmy, które nie pokazują odpowiedzialności społecznej i środowiskowej, mogą zostać postrzegane jako nieodpowiedzialne, co może negatywnie wpłynąć na ich reputację. Utrata zaufania i reputacji może prowadzić do utraty klientów, zmniejszenia wartości akcji i trudności w pozyskiwaniu kapitału.
Konkurencyjna niekorzystność
Przedsiębiorstwa, które nie dostosują się do przepisów CSRD, mogą znaleźć się w niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej. W obecnych czasach coraz większa liczba inwestorów, klientów i pracowników przywiązuje wagę do zrównoważonego rozwoju. Firmy, które nie raportują i nie podejmują działań w zakresie zrównoważonego rozwoju, mogą stracić na atrakcyjności w oczach tych grup. Przedsiębiorstwa, które angażują się w zrównoważony rozwój i mają silną strategię ESG (Environmental, Social, and Governance), mogą zyskać przewagę konkurencyjną na rynku.
Ograniczenia dostępu do kapitału
Firmy, które nie zgłaszają danych niefinansowych zgodnie z CSRD, mogą napotykać trudności w pozyskiwaniu kapitału. Inwestorzy coraz częściej biorą pod uwagę czynniki zrównoważonego rozwoju przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Brak odpowiednich informacji o zrównoważonym rozwoju może skutkować mniejszym zainteresowaniem inwestorów i trudnościami w pozyskiwaniu środków na rozwój działalności.
Więcej o pozytywnych konsekwencjach raportowania zgodnie z Dyrektywą CSRD przeczytaj w wywiadzie z Dominiką Lenkowską – Piechocką w Nowym Marketingu.
Podsumowanie
Przedsiębiorstwa działające w UE muszą dostosować się do wymogów Corporate Sustainability Reporting Directive i zgłaszać dane niefinansowe. Nowe przepisy mają na celu zwiększenie przejrzystości, odpowiedzialności i oceny zrównoważonego rozwoju firm. Firmy, które nie spełnią tych wymagań, będą narażone na różne konsekwencje, takie jak kary finansowe i sankcje prawne, utrata zaufania i reputacji, konkurencyjna niekorzystność oraz ograniczenia dostępu do kapitału. Dlatego ważne jest, aby przedsiębiorstwa odpowiednio przygotowały się do raportowania zgodnie z CSRD i wykazały zaangażowanie w zrównoważony rozwój, co może przynieść korzyści zarówno dla nich samych, jak i dla ich interesariuszy.
